Hé allemaal,
Ik heb een vraag, speciaal aan EvilTwin, want ik denk dat jij er gewoon erg veel van weet. Ook weet ik dat er al draadjes over zijn, maar ik wil toch de vraag stellen. Ik rijd een C5 break met actieve vering!

Neem het veerkarakter van een CX voor je (soepel en toch sterk gedempt, hij veert dus langzaam heen en weer), hoe krijg je dat bij de C5 voor elkaar. Ik heb dus comfotbollen, en de voorste iets opengeboort. Maar de voorvering is wel soepel, maar wil toch snel weer terug naar de rijstand. Vooral een drempel oprijden gaat best stug zeg maar. En, ook het uitveren (met het bekende klonk geluid) gaat snel.

Ik heb van EvilTwin gelezen dat dit deels opgelost kan worden door andere middenbollen te plaatsen. Mijn vraag is dan, welke moeten er dan onder gezet worden om trager te veren (de achtervering is trouwens perfect) en kan dit bv zoals bij de oude DS bollen met plaatjes opgelost worden.

Heel graag hoor ik jullie bevindingen.

Groet Sandro

Je zult nooit aan DS/CX/Sm-achtig veergedrag voor kunnen komen, omdat die allemaal dubbele draagarmen voor hebben (double wishbones). Een C5-3 of C6 kan dat al veel beter.

Als hij met comfortbollen vóór nog niet helemaal soepel inveert en hard uitveert dan moet je denk ik naar bollen met nog hogere druk. Wat zit er nu in?

Mijn suggestie om de middenbollen aan te pakken vloeit vooral uit de gedacht de ZACHTE stand aan te pakken niet de HARDE, zodat je in noodsituaties nog steeds kunt terugvallen op de straffere veerkarakteristiek, zeker achter bij een break. Maar als de boel voor jouw gevoel te hard uitveert/terugveert na het inveren op een drempel, dan levert de middenbol je niet zo veel op, als die bij het uitveren al mogelijk uitgeschakeld is, omdat de vering reageert op de snelle invering door naar HARD te gaan.

Een ander punt is dat een opgeboorde buitenbol in principe minder weerstand biedt en dus de vloeistof liever daarheen vloeit dan naar de middenbollen, waardoor het effect van de comfortbollen zichzelf deels teniet doet.

Waar de comfortbollen exact afwijken van de normale weet ik niet, maar logisch is:
-hogere druk (zachtere vering)
-grotere centrale doorlaat (soepelere initiële demping)
-slappere plaatjes (vroeger open, eerder in het degressieve gedeelte van de dempingscurve)
-grotere secundaire openingen (afgedekt door plaatjes)

Er zijn geloof ik geen specs bekend.
Het hangt allemaal samen, dus een grotere middendoorlaat zal ook het effect van slappere plaatjes deels teniet doen. Bij een zachtere vering voel je de demping relatief meer. De perfect snelheid waarmee je de drempel moet pakken verandert ook iets.

Beste EvilTwin,

Bedankt voor je informatie, wat er nu aan druk inzit weet ik niet, maar zijn de comfortbollen met hogere druk te koop?? En dan even uit nieuwsgierigheid, hoe kan bij een hogere druk de vering soepeler worden.

Nogmaals bedankt voor je reactie! Groet Sandro

Beste EvilTwin,

Ik heb nog eens op de dozen van de comfortbollen gekeken of er een vermelding staat van de druk die er in de bollen zou kunnen zitten, maar er staat niets op.

Is het dan zo dat er bollen te koop zijn met hogere druk?

Graag hoor ik nog van je, zie ook mijn vorige vraag nog.

Groet, Sandro

De bollen hebben een hogere initiële druk, dus onbelast zoals ze uit de doos komen. Er zit dus meer gas in de bollen. De werkdruk is hetzelfde. Je houd dan onder belasting een groter gasvolume over waar door je een soepeler veer karakteristiek krijgt. Enigszins vergelijkbaar met het verschil tussen langere en kortere wokkelvering.

@Sandro,welk merk van comfortbollen is het?

Helaas was dit exact mijn punt: comfortbolleveranciers geven geen drukken op.
Maar technisch is het heel eenvouding HA3 buitenbollen op een HA3+ C5 te zetten en direct wat extra soepelheid te krijgen.


De soepelheid van de vering neemt toe met de druk, omdat de stijfheid van de vering afhangt van de verhouding tussen invering (slag x cilinderoppervlak) en beginvolume.

Bij een hogere statische boldruk (bijv 40bar ipv 30bar) is het volume na het aanbrengen van de aslast (zo'n 80bar) groter:
1) 385cm3 @30bar 144.4cm3 @80bar
2) 385cm3 @40bar 192.5cm3 @80bar

dus 10bar extra 50cm3 extra volume.

een gegeven invering van bijv. 50cm3 (=~8cm) geeft bij
1) 144-50 @80bar 94cm3 @122bar
2) 192-50 @80bar 142cm3 @108bar

Hetzelfde effect krijg je door bij HA3+ de middenbollen mee te nemen in de berekening
3) wielbol 385cm3 @30bar + 1/2 middenbol @60bar = 2x385 @30bar 289cm3 @80bar
invering 50cm3 geeft
3) 289-50 @80bar 239cm3 @97bar

Het verschil tussen 122 108 97 (=14bar x oppervlak cilinder danwel 11bar x opp.)
is de kleinere kracht (ergo lagere veerstijfheid) die je voelt.

Daarom is HA3+ in ZACHT (3bollen per as) soepeler dan gewoon HA3 (twee bollen) en is HA3+ in HARD (twee bollen) nog iets stijver. De getallen hierboven zijn voorbeelden, de werkelijke verschillen liggen wel in die orde van grootte qua effectieve stijfheid:

HA3+ (hard)=120%,
HA3=100%
HA3+ (zacht)=80%

Is dat dan ook de reden dat de PH3 ( 4 bollen per as ) zachter is dan een PH1/2 met HA3+ ?
Hij komt namelijk qua gevoel redelijk overeen met mijn 'oude' C5 PH1 incl. comfortbollen.

Bij I.F.H.S. is het getal ,die de druk aangeeft die in de bollen aanwezig is
ik heb het al gecontroleerd ook

Ja en nee. Door de stand van de achterplunjers (multi-link ipv langsarmen) moesten er wel twee middenbollen gebruikt worden. Er is namelijk een andere verhouding tussen invering vd wielen en invering vd cilinders.
Met langsarmen is die verhouding ~1:3 bij multi-link ~2:3.
Voor is die voor zowel McPherson als met dubbele draagarmen ~1:1.

De statische druk van de wielbollen achter is zodoende al iets meer dan die van de C5ph.I/II (~50 ipv 32), maar voor de middenbol was 70bar niet genoeg, men moest naar 2x44bar. Dat wordt logisch als je bedenkt dat de aslast nooit lager mag zijn dan de statische boldruk, want dan zouden de bollen in het geheel niet belast worden.

Helaas geeft de database geen getallen voor de C5-3 wielboldrukken, alleen voor de middenbollen.
De enigszins vergelijkbare C6 2.2HDi heeft dit (wiel-mid-wiel):
voor: 54+70+54 [bar]
achter: 50+37+37+50 [bar]

Ik gok dat de C5-3 een iets lagere wielboldruk heeft omdat de middenbollen hoger zitten (2x44).
Of het totaal soepeler is hangt niet alleen hiervanaf, maar ook van de demping, de hogere massa en de wielbasis.

Merci ...

ff een kleine aanvulling/correctie/verduidelijking:

-de invering (schuiven) van de veercilinders is achter een ongeveer een derde van de wielinvering (vertikaal) bij langsarmen. Dat houdt ook in dat de last die de plunjer draagt zo drie (!) maal de wiellast is (3x ~300kg=~10kN).
Ook de ADALs voelen een dergelijke zware last. (nog iets meer zelfs)

-de invering vd veercilinders is bij multi-link ongeveer de helft van de wielverplaatsting vertikaal.
De plunjer draagt wat minder dan 2x de wiellast. Omdat de C5-3 iets zwaarder is kom je uit op ~6kN.

De exacte getallen voor de verhoudingen zijn bepaald door de geometrie van de diverse onderstel componenten (hoeken en lengtes). De massa (en last) volgt uit de aslast/wiellast en die is leeg ongeveer 65% voor/ 35% achter.
Waarmee bij een beetje belading ieder voorwiel ~500kg draagt en ieder achterwiel ~300kg.

Hé beste heren,

Wat een lekker technisch gepraat, ik zal het merk van mijn comfortbollen even opzoeken, dat weet ik zo niet uit mijn hoofd.

Jullie horen vanavond van mij, bedankt voor de uitleg allemaal.

Gr Sandro

Beste heren,

Het merk comfortbollen is bVqi en op de doos staat de afkorting zoals Willy4 dat noemde. Is het nou zo dat er dus comfortbollen te koop zijn met een nog hogere druk, en zo ja welke zijn dat dan?

Graag zie ik jullie bevindingen tegemoet.

Groet, Sandro

Hallo heren,

Zie mijn vorig berichtje, graag hoor ik iemand die hier een antwoord op heeft.

Groet Sandro